Persbericht 28-11 | Compassievol leiderschap stimuleert innovatie en heeft een bewezen positief effect op de kwaliteit van medische zorg, aldus Michael West, hoogleraar organisatiepsychologie en onderzoeker van The King’s Fund. Tijdens de invitational conference ‘Compassie: hoeksteen van medisch leiderschap’ werd uitgebreid gesproken over hoe te kijken naar en te werken gericht op compassie voor de organisatie, de patiënt en de zorgprofessional. Waarbij Jules Schagen van Leeuwen, gynaecoloog en opleider in het Sint Antonius Ziekenhuis, de kortste samenvatting gaf: U nu!
____________________________
Compassievol leiderschap ondersteunt de intrinsieke motivatie van medewerkers en bekrachtigt de intentie die aan de basis van gezondheidszorg ligt: het verzachten van lijden. West, Senior Fellow bij The King’s Fund, de denktank van de Britse National Health Service in London, sprak afgelopen vrijdag 24 november op de conferentie Compassie: hoeksteen van medisch leiderschap.
Hij betoogde dat de visie en de missie van de Federatie Medisch Specialisten op de Medisch Specialist 2025 het beste gerealiseerd worden door compassievol medisch leiderschap. Willen medisch specialisten verder toegroeien naar een holistische benadering van de patiënt, netwerkgeneeskunde, betrokkenheid bij gezondheid en gedrag én actief vooroplopen in vernieuwing, dan zullen zij zich compassievolle leiders moeten tonen. Dat betekent een lerende cultuur organiseren; een cultuur van psychologische veiligheid zonder angst voor falen, waar samenwerken door dialoog en een permanente openheid centraal staat, waardoor innovatie wordt gestimuleerd. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat compassie de verbindende schakel is tussen steun, veiligheid, empathie, leiderschap en innovatie. Daarmee is compassie de sleutel tot een succesrijke, innovatieve zorg van de toekomst.
Ook de andere sprekers en columnisten op deze invitational conference onder leiding van dagvoorzitter Barbara Doeleman-van Veldhoven, directeur BFC Mindfulness & Compassie en expert op het gebied van mindfulness en compassie voor zorg & organisatie, spraken over de mogelijkheden die versterking van mindfulness en compassie in de zorg geven. Anne Speckens, hoogleraar psychiatrie en mindfulness-onderzoeker aan het Radboudumc, liet zien hoe mindfulnesstraining jonge zorgprofessionals (aios) weerbaarder maakt. Carina Hilders, voorzitter Raad van Bestuur Reinier de Graaf Ziekenhuis en bijzonder hoogleraar Medisch management en leiderschap aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR), gaf haar visie op de kracht van compassie als competentie van medisch leiders. Annette van Kuijk, medisch directeur Tolbrug Revalidatiecentrum bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis, lichtte het FMS-rapport Medisch Specialist 2025 toe, dat zij mede heeft ontwikkeld. Ook reflecteerde zij op de manier waarop in haar ziekenhuis gewerkt wordt aan het realiseren van de doelstellingen uit dit rapport. Wibo Koole, directeur van het Centrum voor Mindfulness, organisatieadviseur en leiderschapsexpert, gaf in zijn bijdrage voorbeelden van hoe organisaties compassievol leiderschap praktisch handen en voeten kunnen geven. Tenslotte de laatste spreker, Steven Chamuleau, cardioloog en opleider bij het UMC Utrecht, die vertelde hoe opmerkzaamheid en vriendelijke open interesse een belangrijke rol spelen in de opleiding van jonge medisch specialisten.
De dag werd gecomplementeerd door inspirerende columns van Sander de Hosson, longarts in het Wilhelmina Ziekenhuis in Assen en van Jules Schagen van Leeuwen, gynaecoloog en opleider in het Sint Antonius Ziekenhuis in Utrecht.
Levendige dialoog
In een levendige dialoog tussen Michael West, de sprekers en alle aanwezigen werden de mogelijkheden van compassievol leiderschap in de medische zorg verkend.
Enkele opvallende uitspraken en gemeenschappelijke noemers:
“Hoe kan het gebeuren dat we bij al het streven naar hoogwaardige zorg vergeten te zorgen voor de mensen die die hoogwaardige zorg moeten verlenen?”– Michael West
“Medisch leiderschap is de balans tussen management en medische zorg, tussen hard en zacht. Alleen iemand die zichzelf goed kent, kan goed leiding geven aan anderen.” – Carina Hilders
“De geneeskunde is soms genezen, vaak verlichten, maar altijd troost bieden. Deze gevleugelde uitspraak die al zo’n vier eeuwen rondgaat in de medische wereld is nog steeds actueel. ” – Sander de Hosson
Compassie in de zorg bestaat uit aandacht geven, begrip ontwikkelen, invoelen wat nodig is en helpen, aldus Michael West. Compassievol leiderschap betekent de verantwoordelijkheid nemen om dat mogelijk te maken.
Initiatief en organisatie
Deze conferentie is een initiatief van BFC Mindfulness en Compassie en het Centrum voor Mindfulness, en werd door hen georganiseerd in samenwerking met de Academie voor Medisch Specialisten.
Na deze invitational conference staan volgend jaar nieuwe activiteiten op het programma. Zo komt op 7 en 8 mei een andere belangrijke stem uit het veld naar Nederland, namelijk Ronald Epstein. Hij is hoogleraar in Family medicine, Psychiatry and Oncology in Amerika en schrijver van het recent verschenen boek Attending. Medicine, Mindfulness and Humanity. Epstein voegt het persoonlijke perspectief van mindfulness en compassie als de kern van de persoonlijke en klinische rol van de medische professional toe en zal een tweedaags interactief seminar over dit thema verzorgen. Tevens zal op vrijdagmiddag 19 januari vanuit de AMS met als trainer Barbara Doeleman-vV weer de geaccrediteerde mindfulnesstraining voor medisch specialisten en huisartsen starten.
Woordvoerders voor de media
Als woordvoerder over deze conferentie zijn beschikbaar:
Barbara Doeleman – van Veldhoven, directeur BFC Mindfulness en Compassie: (06) 5052 2671
Wibo Koole, directeur Centrum voor Mindfulness: (06) 2270 5153
